Elektrik Piyasası Kanunu ile Kimi Kanunlarda ve 375 Sayılı Kanun Kararında Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi, TBMM Sanayi, Ticaret, Güç, Alışılmış Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Kurulunda kabul edildi.
Teklifle Kamu Finansmanı ve Borç İdaresinin Düzenlenmesi Hakkında Kanunu’na süreksiz unsur eklendi.
Buna nazaran Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın borçlanma yetkisine 200 milyar lira ek edilecek. Böylelikle 293 milyarlık olan borçlanma yetkisi 493 milyar liraya çıkıyor.
Limanların işletme hakkı 49 yıla kadar uzatılacak
Teklifle Türkiye Denizcilik İşletmeleri Anonim Şirketi ve Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demir Yolları İşletmesi Genel Müdürlüğüne ilişkin kimi limanların işletme hakkı verilmesi yahut zamanı usulüyle özelleştirilmeleri sonucunda imzalanan 49 yıldan az periyodik kontrat mühletleri, 49 yıla kadar uzatılacak.
Ek mukavele imzalanabilmesi için işletmeci şirketlerin işletme hakkını doğuran kontrattan kaynaklanan tüm mali yükümlülüklerini eksiksiz yerine getirmiş olmaları ve işletme hakkını doğuran mukaveleden kaynaklı açılmış davalardan feragat etmeleri gerekecek.
Ayrıca işletmeci şirketler özelleştirme mukavelelerinde yer alan yatırım kaidesine ek olarak ek mukavele bedelinin yüzde 10’u oranında limancılık faaliyetleri ile ilgili yatırım yapmak ve bu yatırımları ek mukavelelerin imza tarihinden itibaren 5 yıl içinde gerçekleştirmek zorunda olacak. Mühlet sonunda işletmeci şirketlerin yatırımın gerçekleştirildiğine dair rapor ve bu durumu teşvik eden bilgi ve evrakları ilgisine nazaran Türkiye Denizcilik İşletmeleri Anonim Şirketi yahut Devlet Demir Yolları İşletmesi Genel Müdürlüğüne denetim edilmek üzere sunmaları koşul olacak.
İlgili kuruluşça yapılan kontrolde bahse husus yatırım zorunluluğunun yerine getirilmemiş olduğunun tespit edilmesi halinde ek mukavele feshedilmiş sayılacak. Bu durumda işletmeci şirkete ek kontrat gereği ödenen bedeller de dahil rastgele bir bedel iadesi yapılmayacak.
Maddenin münasebetinde, “Liman yatırımcılarının gerekli olan yatırımları vaktinde yapabilmesi, ülkemizin lojistik ve turizm bölümüne paralel olarak rekabet gücünün korunması, böylece kamu faydasının sağlanması amaçlanmaktadır. Ana kontratlarında işletme hakkı müddetlerinin uzatılması hariç rastgele bir değişiklik yapılmaksızın yalnızca ek kontrat bedelleri; adil, şeffaf, denetim edilip denetlenebilir bir halde tüm yatırımcılar için tıpkı şartlar çerçevesinde belirlenerek ek mukaveleler imzalanacak ve mühlet uzatımları yürürlüğe girecektir” sözlerine yer verildi.
Kamu üniversitesi sıhhat hizmeti sunucularına katkı
Teklife nazaran, BOTAŞ’ın ödenmemiş her türlü vergi, fon ve hisseler ile idari para cezaları, bunlara bağlı gecikme artırımı ve gecikme faizlerinden oluşan borçları, Hazineden görevlendirme bedeli alacaklarına karşılık mahsup edilerek silinecek.
İş Kanunu’nda yapılan değişiklikle, petrol sektöründeki araştırma, arama ve sondaj faaliyetlerinde çalışanların gece çalışması yapılabilmesine yönelik düzenleme yapılıyor.
Kamu üniversitesi sıhhat hizmeti sunucularının, hizmetin ifasında mali zahmetler yaşamamaları ve sıhhat hizmetlerinin sürdürülebilirliği bakımından, kelam konusu sıhhat hizmeti sunucularının finansal yeterliliğine katkı sağlanması ile evvelki yıllara ilişkin incelemeler sonucu cari yılda mali bir kesintiye uğramamasına yönelik düzenleme yapılıyor.
1 Ocak 2013’ten evvel, Türkiye’de oturma müsaadesi almış yabancı ülke vatandaşlarından yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında sigortalı olmayan bireyler; öbür bir ülkede sıhhat sigortasından yararlanma hakkı bulunmayan vatandaşlar ile Toplumsal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Kanunu kararlarına nazaran korunma, bakım ve rehabilitasyon hizmetlerinden fiyatsız faydalanan şahıslar ile ana ve babası olmayan Türk vatandaşlarından 18 yaşını doldurmamış çocukların genel sıhhat sigortası primleri ile gecikme cezası ve gecikme artırımı üzere feri alacaklarının tamamının tahsilinden vazgeçilecek.
“Toplayıcı” ve “Toplayıcılık” tanımı
Ulusal Güç Verimliliği Hareket Planı’nda yer verilen gayelerle uyumlu olarak Elektrik Piyasası Kanunu’nda yapılan değişiklikle, “toplayıcı” ve “toplayıcılık” tarifi yapılıyor.
Buna nazaran, “toplayıcı”, “Bir yahut birden fazla şebeke kullanıcısı ile kelam konusu şebeke kullanıcıları ismine elektrik piyasasında toplayıcılık faaliyeti yürütmek üzere mutabakat imzalamış olan toplayıcı lisansı yahut tedarik lisansı sahibi hukuksal kişiyi”; “toplayıcılık” ise “Toplayıcı tarafından bir yahut birden fazla şebeke kullanıcısının tüketim yahut üretimlerinin birleştirilerek işletilmesi kapsamında gerçekleştirilen piyasa faaliyetini” tabir edecek.
Toplayıcı, şebeke kullanıcıları tarafından muahede yoluyla yetkilendirilecek.
Şebeke kullanıcıları, enerji tedarik etmek üzere mutabakatlı oldukları tedarik lisansı sahibi hukuksal bireyleri toplayıcı olarak yetkilendiremeyecek.
Toplayıcı, mutabakatlı olduğu kullanıcıların tüketim yahut üretim programlarını yönetecek, kelam konusu kullanıcılar ismine elektrik gücü yahut kapasitesinin alınıp satılmasına ait piyasa süreçlerini yürütecek ve yan hizmetlere ait tedarik süreçlerine katılabilecek.
Toplayıcılık faaliyeti, toplayıcı lisansına yahut tedarik lisansına sahip hükmî bireyler tarafından yürütülebilecek.
Kamu vazifelileri sendikaları üyelerine destek
Teklifle, Fevkalâde Hal Süreçleri İnceleme Kurulunun vazife müddetinin sona ermesinden sonra Komitenin misyonlarına ait iş ve süreçlerin yürütülmesi konusunda vazifeli kurum ve kuruluşlar ile uygulamaya dair adap ve asılların belirlenmesine yönelik düzenleme yapılıyor.
Kamu vazifelileri sendikalarına üye olup, aylık yahut fiyatından üyelik ödentisi kesilen kamu görevlilerine ocak, nisan, temmuz ve ekim aylarında aylık yahut fiyatlarıyla birlikte 750 gösterge sayısının memur aylık katsayısı ile çarpımı sonucu bulunacak fiyatta toplu sözleşme desteği yapılacak.
Kurulu olduğu hizmet kolunda çalışan kamu vazifelilerinin yüzde 2’sinden daha fazlasını üye kaydetmiş kamu vazifelileri sendikalarına üye olan, aylık yahut fiyatından üyelik ödentisi kesilen kamu görevlilerine ise ocak, nisan, temmuz ve ekim aylarında aylık yahut fiyatlarıyla birlikte toplu kontrat ile belirlenecek meblağda toplu mukavele ikramiyesi ödenecek.
Kamu görevlilerine ödenecek toplu kontrat ikramiyesi, Kamu Vazifelilerinin Geneline ve Hizmet Kollarına Yönelik Mali ve Toplumsal Haklara Ait 2022 ve 2023 Yıllarını Kapsayan 6. Devir Toplu Kontratın yürürlük müddetince 2119 gösterge sayısının memur aylık katsayısıyla çarpımı sonucu bulunacak fiyatta ödenecek.
Geçmiş periyot TEDAŞ borçlarına yapılandırma
Türkiye Elektrik Dağıtım Anonim Şirketinin (TEDAŞ) elektrik tüketiminden kaynaklanan ve özelleştirme dönem süreçleri esnasında TEDAŞ’a devredilmiş olan alacaklarından, bu unsurun yürürlüğe girdiği tarih prestijiyle asıl alacak meblağı 2 bin Türk lirasını aşmayan alacaklar ile Türkiye Cumhuriyeti Kimlik Numarası, Vergi Kimlik Numarası tespit edilememesi nedeniyle ulaşılamayan, feshedilmiş, ticaret sicilinden terkin edilmiş ve tasfiye edilmiş aboneliklere ait alacaklardan vazgeçilecek.
Bu kapsam dışında kalan abonelerin TEDAŞ’a olan geçmiş devir elektrik tüketiminden kaynaklanan borçlarına ait yapılandırma imkanı getiriliyor.
Bu alacaklara ait taksitlendirme imkanı ile yıllara sari olmak üzere ödenmeyen elektrik tüketiminden kaynaklanan alacakların tahsilinin sağlanması amaçlanıyor.
1 Ekim 2021 prestijiyle vadesi geldiği halde, bu düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarih prestijiyle ödenmemiş ve yapılandırılmamış borçları olan ve yapılandırma müracaatında bulunamayan aboneler düzenleme kapsamına alınıyor.
(AA)